Winterzonnewende

Of eigenlijk het vieren van de winterzonnewende! Meer leven met de seizoenen, dat is wat ik graag wil! En wat ik eigenlijk nog helemaal niet doe is stilstaan bij de langste en kortste dag, de zomerzonnewende of winterzonnewende. Ook wel bekend als solstice of equinox.

De winterzonnewende, de dag met de kortste dag en de langste nacht, valt dit jaar op 22 december (vandaag dus!). Ik vind de winter een hele fijne periode, maar mocht je de winter wat lastiger vinden dan is dit goed nieuws! Na de winterzonnewende wordt het elke dag weer een beetje langer licht. En dat mag gevierd worden! Ik geef je wat tips om dat te doen.

Stonehenge

De zomer- en winterzonnewende zijn fenomenen die wij als mens al heel lang kennen. Dat weten we bijvoorbeeld door de stenen van Stonehenge. Deze steenformatie is waarschijnlijk gebouwd in de Steentijd en diende als een soort kalender waarbij de stenen zo zijn opgesteld dat ook de zomer- en winterzonnewendes herkenbaar zijn. Bij de winterzonnewende komt de zon op aan de zuid-west kant van de stenen circel. Elk jaar kun je bij Stonehenge de zomer- en winterzonnewendes mee “vieren”. Je kunt zelfs live meekijken (via YouTube).

In haar boek Wintering gaat Katherine May op zoek naar allerlei winterse rituelen om uit haar eigen “winter” te komen. Ze gaat o.a. de zonsopkomst bij Stonehenge ervaren op de dag van de winterzonnewende, maar ze gaat bijvoorbeeld ook op zoek naar het noorderlicht, onderzoekt de herkomst en het gebruik van de sauna, gaat zwemmen in de winter…. Een heel fijn boek om in de winter te lezen!

Kerst

Ik realiseer me dat ik eigenlijk een soort van “te laat” ben met deze post, aangezien vandaag al de winterzonnewende is. Maar gelukkig heb ik wat alternatieven!

Het vieren van, danwel stilstaan bij Kerst bijvoorbeeld, ook een feest in de winter, ook een feest van licht en hoop. Het vieren van Kerst zoals we dat nu kennen heeft eigenlijk de viering van de winterzonnewende ingehaald of verdrongen, zo je wilt. De winterzonnewende wordt maar weinig meer bewust gevierd, Kerst daarentegen wordt wereldwijd gevierd. Met het vieren van de kerst, alle lichtjes die jij in de boom hebt gehangen, alle kaarsjes in huis, ook daarmee zou je de winterzonnewende kunnen vieren.

Yule

In Scandinavische landen vieren ze Yule, een periode van 12 dagen die start met het vieren van de winterzonnewende. Yule wordt waarschijnlijk al vanaf de 6de/7de eeuw gevierd. Het is één van de 8 feesten uit de heidense jaarkalender. Denk bij Yule aan wintervuren, veel drank (om warm te blijven 😉) en veel lawaai maken (joelen). Waar Kerst meer een Christelijke oorsprong heeft, heeft Yule meer een natuurlijk fenomeen als oorsprong: de winterzonnewende.

Grappig is dat “God Jul” Noors is voor “Goede Kerst”, zo zie je ook hier dat Yule en Kerst nauw met elkaar verbonden zijn. Wat mij overigens ook doet denken aan de Netflix serie Hjem til Jul (Thuis voor Kerst), een aanrader, maar dat terzijde.

Ook Yule is, net als Kerst, een feest met vele tradities en rituelen die hun weg naar het nu hebben gevonden. Ik houd ervan! Veel van de tips hieronder hebben hun oorsprong in het Yule feest.

Tips

Wat tips om stil te staan bij de winterzonnewende en om te vieren dat het licht weer terugkomt:

• Bak een winter solstice cake, het recept dat ik heb uitgeprobeerd vind je hier. Erg lekker! (zie foto)
• Drink Yule thee. Deze ga ik nog even uitproberen 😊.
• Steek een kaarsje aan wanneer de zon onder gaat. Volgens de traditie laat je deze branden tot de zon de volgende ochtend weer op komt, maar ik zou hem toch maar uitblazen wanneer je gaat slapen 😉
• Ga naar buiten om de zonsopkomst te ervaren of om gewoon even te wandelen. Hoe laat de zonsopkomst is vind je hier.
• Haal wintergroen in huis, volgens vroegere verhalen houden we hiermee de kwade geesten voor de gek 😉. Ook aan de mistletoe worden overigens magische eigenschappen toegeschreven.
• Geef een boek kado! Oftewel Yule bood flood (jolabokaflod). Een traditie uit IJsland waar traditioneel voor kerst heel veel nieuwe boeken worden uitgegeven. Op kerstavond geef je elkaar een boek kado en ga je samen een uur lezen in je nieuwe boek. Doe mij dit! 😍
• Sta even stil… Mediteer, reflecteer, schrijf… Daar is de winter echt de perfecte periode voor!

p.s. vanmorgen heb ik er bewust voor gekozen om even stil te staan bij de zonsopkomst en zo ben ik naar een hele mooie lokatie gefietst, hier vlakbij, waar je de zon ziet opkomen. De zon liet zich helaas niet zien. Toch heb ik genoten van de natuur, de overvliegende gansen, de regendruppels die in het water vielen… en ben ik blij dat ik dat gedaan heb. Ik deelde er 2 stories over op Instagram.

Nu ben ik benieuwd…. Vier jij de winterzonnewende? Of zou je het willen vieren? Met welke tip ga jij aan de slag?